Bảo quản thực phẩm sao cho tốt để giúp gia đình luôn có những bữa ăn ngon, giàu dinh dưỡng là vấn đề mà nhiều bà nội trợ quan tâm. Tuy nhiên, các phương pháp bảo quản thực phẩm tươi lâu bảo toàn dinh dưỡng tốt nhất thì không phải ai cũng biết. Vậy hãy cùng AlkaViva tìm hiểu qua bài viết dưới đây nhé!
1. Bảo quản thực phẩm là gì?
a) Khái niệm:
Bảo quản thực phẩm là quá trình xử lý nhằm ngăn chặn hoặc làm chậm việc thực phẩm bị hư hỏng để hạn chế tối đa việc giảm chất lượng và giá trị dinh dưỡng, nhờ đó thực phẩm sẽ giữ được lâu hơn.
Nguyên lý bảo quản thực phẩm là ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn, nấm men, nấm mốc,… cũng như làm chậm quá trình oxy hoá nhằm tránh ôi thiu.
b) Vì sao cần phải bảo quản thực phẩm?
Bảo quản thực phẩm rất quan trọng và cần thiết trong cuộc sống. Bởi điều này giúp chúng ta kéo dài được thời gian sử dụng đồ ăn, thức uống. Bên cạnh đó, bảo quản thực phẩm còn giúp cho thực phẩm giữ lại được nguyên vẹn các chất dinh dưỡng và an toàn thực phẩm khi sử dụng. Đặc biệt là đối với các thực phẩm đều rất nhanh hư, đặc biệt là các loại trái cây tươi, thực phẩm có nguồn gốc từ động vật và rau,…
Bên cạnh đó, tầm quan trọng của bảo quản thực phẩm cũng được tóm gọn như sau:
- Bảo quản giúp kéo dài được tuổi thọ cho thực phẩm. Từ đó sẽ làm tăng nguồn cung thực phẩm cho người dùng.
- Giúp cho các thực phẩm theo mùa có thể sử dụng được trong suốt năm.
- Bởi nguồn cung thực phẩm sẽ được đảm bảo nên sẽ góp phần ổn định giá thực phẩm.
- Thêm sự đa dạng về lựa chọn hơn cho thực phẩm.
- Bảo quản giúp ngăn ngừa hư hỏng ở thực phẩm nên sẽ giúp tiết kiệm được nhiều chi phí hơn.
- Tiết kiệm được thời gian chuẩn bị thực phẩm bởi đa phần chúng được bảo quản bằng các phương pháp thông qua chế biến sẵn.
2. 3 mẹo bảo quản thực phẩm tươi ngon cùng nước ion kiềm
a) Phân loại thực phẩm theo nhóm để bảo quản
Phân loại thực phẩm theo từng nhóm giúp việc bảo quản dễ dàng đồng thời giữ được độ tươi ngon lâu hơn. Có thể chia thành 4 nhóm thực phẩm chính như sau:
- Nhóm thực phẩm tươi sống (thịt, cá, hải sản)
Nhóm thực phẩm này càng được bảo quản được tươi lâu thì càng giữ được hương vị và các chất dinh dưỡng. Tuy nhiên, nhiều người có thói quen cho thịt, cá, hải sản vào ngăn tủ đông lạnh, đến khi nấu mới lấy ra rã đông rồi chế biến, phần còn lại sẽ tiếp tục cấp đông. Điều này làm giảm độ tươi ngon và chất dinh dưỡng có trong thực phẩm, đồng thời dễ sản sinh ra các chất có hại cho cơ thể. Hơn nữa việc bỏ chung tất cả các loại thịt, cá, tôm, mực,… không có sự sắp xếp sẽ rất dễ bị ám mùi, khiến cho hương vị không còn ngon.
Chính vì vậy, cách bảo quản thực phẩm tươi sống tốt nhất là cần phân loại, sơ chế rồi chia thành từng phần trước khi cấp đông trong tủ lạnh, tránh việc rã đông nhiều lần làm mất đi độ tươi ngon vốn có.
- Nhóm thực phẩm xanh (rau, củ, trái cây)
Đối với thực phẩm xanh, việc bảo quản cần phải kỹ hơn nữa, bởi đây là nhóm thực phẩm giữ được độ tươi trong khoảng thời gian khá ngắn. Nếu không phân loại và bảo quản kỹ sẽ dẫn đến tình trạng bị hư hỏng nhiều.
Không nên rửa sạch các loại rau xanh nếu chưa sử dụng liền. Thay vào đó hãy loại bỏ những phần bị héo, bị úng hay bị sâu. Sau đó chia thành những lượng vừa phải cho một lần nấu, bọc giấy báo rồi cho vào túi zip (có lỗ thoát khí).
Còn đối với các loại củ, dễ bảo quản hơn, nếu tủ lạnh đã quá tải có thể để ở môi trường khô ráo bên ngoài một thời gian ngắn, sau khi tủ đã vơi thì chia thành những phần nhỏ vừa ăn bảo quản trong tủ lạnh ở nhiệt độ từ 3 – 5 độ C với thời gian sử dụng từ 2 – 7 ngày. Tuy nhiên, cũng cần loại bỏ những phần bị hư, hỏng hay bị úng nước để tránh lan sang các củ khác.
Trái cây cũng cần phải được loại bỏ những phần hư, héo và bị sâu, sau đó phân loại, lau khô rồi chia vào từng túi nhỏ hay hộp thoáng khí để trong tủ lạnh để bảo quản được tốt hơn.
- Nhóm thực phẩm khô (hạt, đồ sấy khô)
Với nhóm thực phẩm đồ khô lại dễ bảo quản hơn vì đã được sơ chế sẵn nên chỉ cần bọc giấy báo hay màng bọc thực phẩm, nếu là cá khô cần bỏ vào ngăn tủ đông, còn đối với các loại hạt chỉ cần bỏ vào các hũ kín bảo quản trong ngăn mát. Quan trọng phải giữ cho chúng luôn khô ráo để tránh tình trạng ẩm mốc. Bằng cách này, nhóm thực phẩm khô vẫn ngon và giữ được mùi vị đặc trưng trong khoảng thời gian rất dài.
- Nhóm thực phẩm nấu chín
Với nhóm thực phẩm đã được nấu chín như giò, chả,… cần để ở nhiệt độ phòng cho đến khi đồ ăn đã nguội hẳn. Sau đó chia chúng thành những phần nhỏ vừa ăn rồi đựng trong hộp bảo quản thực phẩm, đậy kín nắp và đặt trong ngăn mát tủ lạnh ở nhiệt độ từ 2 – 4 độ C. Vì là thức ăn đã được chế biến sẵn nên thực phẩm nấu chín nên được ăn ngay để đảm bảo hương vị cũng như tránh tình trạng bị hư hỏng.
Dù là bất cứ nhóm thực phẩm nào, việc phân chia và sơ chế đúng cách trước khi bảo quản là điều vô cùng cần thiết. Việc này không chỉ giúp thực phẩm tươi lâu hơn mà còn giúp giữ trọn hương vị món ăn và các chất dinh dưỡng có trong thực phẩm. Việc nấu nướng cũng trở nên nhanh và dễ dàng hơn.
b) Sơ chế thực phẩm đúng cách với nước điện giải
Như đã nói ở trên, để thực phẩm luôn tươi ngon, bước sơ chế thực phẩm đặc biệt quan trọng. Nước điện giải tạo từ máy lọc nước ion kiềm có những đặc tính quý giá cực kỳ hiệu quả trong việc sơ chế bảo quản thực phẩm.
- Nước ion axit loại bỏ các vi khuẩn, nấm mốc, vi sinh vật gây bệnh
Đối với nhóm thực phẩm tươi sống như thịt, cá, hải sản, khi được sơ chế, cần được rửa qua nước ion axit mạnh có độ pH ~2.5 – 3.5 sẽ giúp sát khuẩn, hạn chế tối đa khả năng xâm nhập của các mầm bệnh.
Theo các chuyên gia y tế, hầu hết các loại thịt gia cầm, gia súc và cá đều có nguy cơ nhiễm khuẩn Salmonella. Trong khi đó, nước ion axit mạnh pH ~2.5 – 3.5 có tác dụng diệt được các loại vi sinh vật này. Chỉ cần xịt nước ion axit mạnh lên bề mặt thực phẩm tươi trong vòng khoảng 30 giây đến 1 phút là đã có thể loại bỏ hoàn toàn các vi khuẩn, vi sinh vật gây bệnh sau đó rửa lại bằng nước ion kiềm là đã có thể chia nhỏ thịt và đóng bịch để bảo quản. Khi chia nhỏ các loại thịt, cá cũng cần sát khuẩn thớt và dao bằng nước ion axit mạnh để đảm bảo vệ sinh.
Ngoài ra nước ion axit yếu pH ~5.5 – 6.0 được khuyến cáo sử dụng để rã đông thực phẩm để bảo toàn được hương vị tự nhiên vốn có của thực phẩm tươi.
Đối với các loại rau và trái cây sẽ không cần phải rửa trước khi bảo quản trong tủ lạnh, bởi độ ẩm quá cao sẽ khiến rau, củ dễ bị úng nước, hư hỏng. Tuy nhiên khi lấy ra để sử dụng cũng nên rửa qua nước ion axit mạnh pH ~2.5 – 3.5 để khử khuẩn sau đó tiếp tục tráng qua nước ion kiềm là có thể sử dụng hay chế biến món ăn.
- Nước ion kiềm mạnh giúp loại bỏ thuốc trừ sâu và chất bảo quản
Bên cạnh nước ion kiềm (pH ~8.5 – 9.5) là nước uống tốt nhất cho sức khoẻ thì nhiều dòng máy điện giải còn tạo ra nước ion kiềm mạnh pH ~10.0 – 11.5 dùng để ngâm rửa thực phẩm giúp bóc tách các hoá chất bảo quản đồng thời giữ cho thực phẩm luôn tươi ngon, trọn dinh dưỡng.
Nước ion kiềm giàu Hydro tạo ra từ máy lọc nước ion kiềm có hàm lượng Hydrogen cao có khả năng chống oxy hoá cực kỳ tốt. Đồng thời phân tử nước ion kiềm siêu nhỏ chỉ khoảng 0.5 nanomet nhỏ hơn gấp 5 lần phân tử nước bình thường. Chính vì thế mà khi sử dụng nước ion kiềm để ngâm rửa, sơ chế sẽ giúp cho thực phẩm tươi ngon, mọng nước và bảo quản được trong thời gian lâu hơn.
Đối với các loại trái cây, rau, củ nếu được ngâm rửa trong nước ion kiềm mạnh pH ~10.0 – 11.5, ngoài việc loại bỏ những chất hoá học không tốt cho cơ thể mà nước ion kiềm giàu hydro có thể giúp trái cây giòn, ngọt, ngon hơn, đồng thời nếu sử dụng không hết, bảo quản trong tủ lạnh cũng sẽ giữ được độ tươi lâu hơn khi rửa bằng nước thường. Loại nước này cũng có khả năng loại bỏ vị chát trên một số loại rau, quả.
Để sơ chế thực phẩm đúng cách với nước điện giải, có thể thực hiện theo 4 bước sau đây:
Bước 1: Dùng nước ion axit pH ~2.5 – 3.5 xịt lên tay cũng như dụng cụ làm bếp và bảo quản thực phẩm, để trong 30 giây để tiêu diệt hết vi khuẩn. Sau đó dùng nước lọc hoặc nước ion kiềm pH ~8.5 – 9.5 để rửa lại cho kỹ và lau khô bằng khăn sạch.
Bước 2: Rửa sạch đất cát, bụi bẩn trên thực phẩm bằng nước lọc sạch hoặc nước ion kiềm pH ~8.5 – 9.5.
Bước 3: Ngâm rau, củ, quả trong nước ion kiềm pH ~10.0 – 11.5 khoảng 10 – 15 phút để loại bỏ thuốc trừ sâu, bảo vệ thực vật,… Đối với thực phẩm tươi sống như thịt, cá, tôm thì dùng nước ion axit pH ~2.5 – 3.5 để diệt khuẩn.
Bước 4: Dùng nước lọc sạch hoặc nước ion kiềm pH ~8.5 – 9.5 để rửa lại lần cuối và để ráo.
c) Vệ sinh tủ lạnh thường xuyên
Nếu không thường xuyên vệ sinh tủ lạnh đúng cách sẽ dẫn đến tình trạng thực phẩm bị nhiễm khuẩn, nhanh chóng hư hỏng và tuổi thọ của tủ lạnh cũng bị ảnh hưởng. Chính vì vậy, các bà nội trợ cần vệ sinh tủ lạnh thường xuyên ít nhất 1 lần/tuần.
Nước ion axit mạnh pH ~2.5 – 3.5 tạo ra từ máy điện giải ion kiềm hiệu quả trong việc vệ sinh, khử khuẩn tủ lạnh cũng những vật dụng nhà bếp một cách an toàn và bảo quản thực phẩm tốt hơn.
Theo đó, chỉ cần lấy nước ion axit mạnh từ máy lọc nước ion kiềm vào bình xịt khuếch tán, sau đó xịt vào các ngăn trong tủ lạnh khoảng từ 30 giây đến 1 phút rồi lấy khăn lau sạch. Tiếp đó lau lại một lần nữa bằng khăn khô là đã có thể đặt lại thực phẩm vào tủ và bảo quản tiếp.
Ngoài việc lựa chọn nguồn thực phẩm tươi ngon, đảm bảo chất lượng thì việc bảo quản cũng rất quan trọng. Không chỉ tạo ra nguồn nước tốt nhất cho sức khoẻ, máy lọc nước điện giải ion kiềm còn mang đến nhiều loại nước khác nhau giúp bảo quản thực phẩm tốt hơn. Chính vì vậy, sở hữu máy lọc nước ion kiềm chuẩn thiết bị y tế chính hãng là một điều rất cần thiết cho mỗi gia đình.
Qua bài viết trên, hy vọng với những chia sẻ các mẹo bảo quản thực phẩm đúng cách trên đây sẽ giúp bạn luôn được thưởng thức những bữa ăn thật ngon chế biến từ các loại thực phẩm tươi, tốt cho sức khoẻ. Đừng quên sử dụng nước ion kiềm để bảo quản thực phẩm được tươi tốt hơn nhé!